Khai thác phân tích dữ liệu để truyền tải thông điệp: Sự lên ngôi của kế toán quản trị

• BTV
• Bài viết

Vai trò của người kế toán quản trị đã thay đổi đáng kể. Đó là sự chuyển đổi từ người chuyên xử lý các con số thành “người kể chuyện” với những hiểu biết sâu sắc về số liệu góp phần đưa ra những quyết định mang tính chiến lược.

Theo Sue Murray FCPA, Trưởng phòng kinh doanh và định giá tại nhà thầu quốc phòng BAE Systems Australia: “Trước đây, vai trò của kế toán quản trị là để cung cấp các bảng dữ liệu. Các tóm tắt năng suất kinh doanh của doanh nghiệp được thể hiện qua những dữ liệu này.”

Những người làm kế toán quản trị ít tiếp xúc với các lãnh đạo cấp cao. Và công việc chính của họ là tìm kiếm và truyền tải các số liệu, nhằm hỗ trợ những người khác phiên dịch và xử lý các số liệu này.

Tuy nhiên, theo thời gian, vai trò của kế toán quản trị đã có nhiều thay đổi.

1. Bảng điều khiển (Dashboard) và công cụ phân tích dữ liệu

Các công cụ phân tích dữ liệu, dự báo và trực quan như bảng điều khiển Dashboard giúp xác định lại vai trò của kế toán quản trị. Công việc này trở nên chiến lược hơn và gắn kết như là một phần của bộ máy lãnh đạo. Theo Murray, số liệu vẫn còn quan trọng. Vì vậy, kế toán quản trị ngày nay cần phải có khả năng “tạo ra giá trị kinh doanh từ số liệu”.

“Kế toán quản trị hiện đại cần có khả năng thiết lập vị thế tạo ra giá trị. Công việc này sẽ luôn được hỗ trợ bởi các phân tích dữ liệu cơ sở.”

2. Kể chuyện với việc phân tích dữ liệu

Nếu bạn chỉ đưa các trang giấy đầy những con số cho những nhà quản lý bận rộn, họ rất dễ bỏ qua chúng. Như vậy, thay vì chỉ để những con số cứng nhắc thì: “Hãy truyền tải thành một câu chuyện liền mạch, giúp mọi người có thể nắm bắt một cách nhanh chóng.”

Murray giải thích rằng: “Những tiến bộ trong việc trực quan hóa dữ liệu đóng vai trò quan trọng mới – Vai trò kể chuyện mới mẻ của kế toán quản trị.”

Kế toán quản trị không còn cần dựa vào các con số và bảng biểu để truyền tải thông điệp của họ. Bây giờ, chúng ta có thể sử dụng bảng thông tin dữ liệu và đồ họa thông tin để tóm tắt bản chất của một câu chuyện từ đó trình bày với các đồng nghiệp bận rộn của mình.

Theo Murray thì các công cụ này có khả năng thể hiện được rất nhiều dữ liệu. Nó có khả năng chuyển đổi thành các thông tin dễ hiểu. “Đây thực sự là một thay đổi tích cực.”

3. Kế toán trong vai trò lãnh đạo của tổ chức

Murray nói rằng ngày nay kế toán quản trị cũng đóng vai trò như một nhà quản lý trong tổ chức. Cấu trúc tổ chức phẳng hơn. Điều đó, càng giúp các kế toán quản trị có cơ hội tiếp xúc thường xuyên hơn với quản lý cấp cao. Nhiều người ngày càng trông đợi vào kế toán quản trị để tìm kiếm những tư vấn chiến lược.

“Đó là một con đường hai chiều”. Bởi vì, đi đôi với đó kế toán quản trị hiện nay cũng cần có sự hiểu biết về mục đích chiến lược của doanh nghiệp để tạo ra giá trị từ các dữ liệu.“Họ cũng cần có những kỹ năng mềm tốt hơn”- Bà Murray bổ sung. “Những người làm tài chính cần sử dụng ngôn ngữ kinh doanh. Thay vì yêu cầu mọi người phải hiểu các thuật ngữ tài chính”.

“Những kỹ năng mềm này giúp bạn gây ảnh hưởng đến mọi người để họ thực hiện công việc theo định hướng được gợi ý từ câu chuyện bạn kể.”

4. Công cụ công nghệ thay đổi cuộc chơi

Natasha Lam là một kế toán quản trị, sống tại Brisbane. Cô làm việc cho một công ty tư vấn trí tuệ nhân tạo Blackbook.ai – Công việc mới nhất của cô ấy sau khi làm việc tại hãng hàng không Virgin Blue trong hai thập kỉ.

Theo quan điểm của cô, sự phát triển của các công cụ công nghệ là sự thay đổi lớn đối với các kế toán quản trị. Cho phép họ tập trung vào các kỹ năng phân tích, đặc biệt là dự báo. Lam nói “Bây giờ chúng ta không phải làm quá nhiều công việc đơn điệu. Chúng ta có thể dành thời gian để tập trung vào những điều chúng ta cần phải làm. Chúng ta có thể nói chuyện với doanh nghiệp và tư vấn cho họ, trở thành một đối tác kinh doanh và đưa cho họ những lời khuyên về những việc họ có thể làm để đạt được kết quả tốt hơn”.

Ngày nay, thay vì nhìn lại vào hiệu suất trong quá khứ, kế toán quản trị có thể khai thác các công cụ mới để đưa ra phân tích dự đoán có giá trị hơn nhiều – Đây được coi là một thay đổi rất lớn.

Lam đồng ý với Murray rằng kỹ năng mềm liên quan đến việc “kể chuyện” giờ trở nên vô cùng quan trọng. “Kể chuyện” là việc truyền tải thông điệp và phiên dịch các dữ liệu. Đồng thời, cung cấp cho các doanh nghiệp những hiểu biết sâu sắc mà họ cần để đưa ra quyết định.

5. Kế toán tư vấn đổi mới

Theo như Murray, kế toán quản trị cũng có vai trò trong sự đổi mới. Trong vai trò của mình tại BAE Systems Australia, cô làm việc với các kỹ sư – những người “có rất nhiều ý tưởng hay”. Và họ sẽ được truyền tải thông tin tốt hơn cho những dữ liệu mà cô cung cấp.

Murray nói “Bạn phải nhắm mục tiêu đến những đổi mới mới đúng đắn. Trong quy trình này, kế toán quản trị đóng một vai trò quan trọng. Nó giúp họ xem xét các ý tưởng, xây dựng và thử nghiệm tình huống kinh doanh từ những ý tưởng đó. Nhờ vậy, chúng ta có thể tập trung vào các ý tưởng có lợi ích thương mại lớn nhất”

“Thông thường các kỹ sư sẽ không thực sự hiểu cách xây dựng tình huống kinh doanh. Nhưng họ có thể làm được điều đó với sự hỗ trợ của một cộng sự tài chính, người có khả năng tập trung vào những đổi mới.”

6. Các cơ hội nghề nghiệp mới

Tất cả những yếu tố này có nghĩa là vai trò của kế toán quản trị thú vị hơn nhiều so với trước đây. Và điều này cũng tạo nên nhiều cơ hội hơn.

“Mọi người sẽ làm việc với vai trò kế toán quản trị lâu hơn vì họ có nhiều lựa chọn hơn”.

So với trước đây thì giờ chúng ta có rất nhiều điều có thể học hỏi hơn, có nhiều hướng đi hơn. Do vậy cũng có khả năng để thực hiện nhiều điều mình muốn hơn.”

Theo tạp chí Nghiên cứu Khoa học kiểm toán, dẫn lược Intheblack của CPA Australia.

Đọc thêm tại: 

Xu hướng phát triển của lĩnh vực kế toán và cơ hội với Việt Nam

Phát triển thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán: Những vấn đề đang đặt ra?